Vanaf 2025 geldt een algemeen verbod om nieuwbouwwoningen te verwarmen met fossiele brandstoffen, dus ja ook de verwarming op gas dient er aan te geloven. Ook wie vanaf dan zijn woning een energetische renovatie laat ondergaan ontsnapt er niet meer aan en zal (meest aannemelijk) een beroep moeten doen op een warmtepomp, tenminste als je gebruik wenst te maken van de korting op de onroerende voorheffing. Het plan is trouwens dat tegen 2050 alle fossiele brandstoffen worden verbannen.
Door de strengere energienormen zijn warmtepompen een must.
Er zijn echter grote verschillen tussen de soorten warmtepompen, waarbij het ene systeem merkbaar duurder is dan het andere, maar is dit wel zo als we kijken naar het totaalplaatje; TCO of totaalkost over de volledige levensduur.
Belangrijk om te onthouden is dat een warmtepomp geen warmte an sich produceert, maar deze -what's in a name- verpompt van de ene locatie naar de andere. Een warmtepomp voor thuisverwarming (& koeling) kan je het beste vergelijken met een uit de kluiten gewassen koelkast, de inhoud wordt koel terwijl de radiator aan de achterzijde warm wordt.
Hoe kleiner het verschil in temperatuur tussen de bron (buitenlucht/aarde/...) & de afgiftemethode (vloerverwarming/ventiloconvectoren/...) hoe minder energie zo'n warmtepomp nodig heeft. Het heeft dus weinig tot geen zin om een warmtepomp te gaan gebruiken in een slecht geïsoleerde woning. (lees: blijf dan liever bij de gasketel).
Het is dan meestal ook niet mogelijk om een (oude) CV-ketel één-op-één te vervangen door een warmtepomp. Waar er bij een traditionele CV-installatie water tussen de 65°C en 80°C naar de radiatoren stroomt, leveren de warmtepompen slechts water tot max. 55°C. Voor nieuwbouwwoningen & energetische renovaties beperkt men de afgiftetemperatuur net tot 35°C om zo in het optimale werkingsgebied van de warmtepomp te blijven (met dito laag verbruik).
1. Lucht-lucht warmtepompen
- Werking: Deze warmtepompen onttrekken warmte uit de buitenlucht en geven deze af aan de binnenlucht via een geïntegreerde ventilator. In de zomer kunnen ze ook werken als airconditioning door binnenlucht koel te maken. Deze toestellen worden dan ook meestal als 'airco' genoemd.
- Voordelen:
- Eenvoudige en snelle installatie.
- Relatief lagere kosten in vergelijking met andere types.
- Geschikt voor zowel verwarming als koeling.
- Nadelen:
- Efficiëntie kan afnemen bij zeer lage buitentemperaturen.
- Geluidsproductie kan een factor zijn, afhankelijk van het model.
2. Lucht-water warmtepompen
- Werking: Deze systemen halen warmte van de buitenlucht en gebruiken deze om water te verwarmen, dat vervolgens naar radiatoren of vloerverwarming wordt geleid.
- Voordelen:
- Geschikt voor bestaande woningen die radiatorsystemen gebruiken (oppassen bij koeling!)
- Relatief eenvoudig te installeren.
- In combinatie met vloerverwarming kan dit systeem meestal ook koelen (actief)
- Nadelen:
- Efficiëntie kan ook hier verminderen bij lagere buitentemperaturen.
- Afhankelijk van de waterleidingen en radiatoren kan een hogere temperatuur nodig zijn voor verwarming.
3. Grond-water warmtepompen (geothermische warmtepompen)
- Werking: Deze pomp haalt warmte uit de ondergrond via een gesloten of open systeem van buizen. In een gesloten systeem circuleert een vloeistof door de leidingen die de warmte onttrekken en deze naar de warmtepomp brengen.
- Voordelen:
- Hoge efficiëntie en prestaties, zelfs bij lage buitentemperaturen.
- Duurzaam en kan ook voor (passieve) koeling zorgen.
- Nadelen:
- Hogere installatiekosten door de benodigde grondboringen
- Vereist voldoende ruimte rondom de woning voor de installatie van het systeem.
- Niet overal economisch toepasbaar (vb. Vlaamse Ardennen)
4. Water-water warmtepompen
- Werking: Deze warmtepompen onttrekken warmte uit een waterbron zoals een rivier, meer, of een grondwaterput. Het verwarmde water wordt gebruikt voor de verwarmingssystemen van de woning.
- Voordelen:
- Zeer efficiënt, vooral als er een constante watertemperatuur beschikbaar is.
- Kan ook worden gebruikt voor koeling.
- Ideaal voor groepsprojecten
- Nadelen:
- Behoefte aan een betrouwbare waterbron en mogelijk vergunningen.
- Hogere installatie- en exploitatiekosten.
5. Hybride warmtepompen
- Werking: Dit systeem combineert een warmtepomp met een traditionele ketel. Het systeem schakelt automatisch tussen de warmtepomp en de ketel, afhankelijk van de buitentemperatuur en verwarmingsbehoefte.
- Voordelen:
- Flexibel en kan efficiënt functioneren in verschillende seizoenen.
- Vermindert energieverbruik in vergelijking met een traditionele ketel alleen.
- Sommige gasketels zijn standaard uitbreidbaar met zo'n dergelijke warmtepomp
- Nadelen:
- Hogere aanschafkosten, omdat het beide systemen vereist.
- Een goede afstemming en installatie zijn noodzakelijk voor optimale prestaties.
Elk type warmtepomp heeft zijn eigen specifieke toepassingen en voordelen, afhankelijk van het type woning, het klimaat en de energiebehoefte. Soms is ook een combinatie van verschillende types een mogelijke oplossing. Wij kunnen u daarbij perfect begeleiden tijdens het make van de juiste keuze.
De winters worden zachter terwijl de zomers warmer worden. Daardoor is het belang aan koeling in de zomer in feite groter geworden dan dat het verwarmen van een moderne woning nog een uitdaging vormt. Gelukkig kunnen we de meest warmtepompen ook - al dan niet mits uitbreiding van een koelkit - gebruiken om de woning af te koelen. Bij de warmtepompen lucht/lucht en lucht/water kan dit door eenvoudigweg de compressor in de andere richting te laten draaien. Tijdens het koelen verbruikt de warmtepomp dan ongeveer net zoveel energie als hij nodig heeft om de woning op te warmen, in dit geval spreken we van actieve koeling.
Bij de warmtepompen water/water & grond/water kunnen we de woning laten koelen door het water uit het primaire circuit (de zogenoemde bron) door de warmtewisselaar te laten stromen om zo de woning te laten afkoelen, hierbij draait de compressor niet waardoor er dus quasi geen energie verbruikt wordt (op de circulatiepomp(en) na draait er niets, waardoor we in dit geval spreken van passieve koeling.
Belangrijk bij het koelen is de keuze van de afgiftemethode:
Bij een klimaatvloer (vloerverwarming en -koeling) is dit een traag systeem waarbij het koelen ook beperkt wordt doordat het dauwpunt dient bewaakt te worden, anders wordt de vloer nat. In combinatie met een geothermische warmtepomp is dit alleen goed bruikbaar in een laag-energetische woning. Het gebruik van een systeem met een zonesturing wordt ook sterk aanbevolen omdat bvb. een slaapkamer in de winter weinig verwaming behoeftn maar net meer koeling verlangt in de zomer. Door het gebruik van electroventielen kunnen de zones per seizoen anders ingesteld worden.
De keuze voor ventilo-convectoren (zie afbeelding) heeft het voordeel dat er dieper kan gekoeld worden. Immers dient het dauwpunt hier niet bewaakt te worden, doordat het condenswater kan afgevoerd worden. Met ventilo-convectoren kan de ruimte sneller afgekoeld worden dan bij een klimaatvloer waardoor het comfort toeneemt. De ruimte kan bovendien een lagere temperatuur bereiken. Voor de plaatsing van ventilo-convectoren hebben we een elektriciteitsaansluiting & een afvoerbuisje nodig. De ventilo-convectoren bestaan in verschillende designs en er bestaan ook inbouwmodellen die volledig weggewerkt kunnen worden via bvb. het maatwerkmeubilair.
De snelste methode om een ruimte af te koelen is door het gebruik maken van een airco-systeem, een lucht/lucht warmtepomp dus. Dan wordt er een binnen-unit per ruimte voorzien. Het nadeel van dit systeem is enerzijds het lawaai en anderzijds het lagere rendement dat zo'n systeem oplevert.
Er kan ook ook gekozen worden voor een combinatie van verschillende afgiftesystemen in één woning, zo kan één warmtepomp het gelijkvloers verwarmen/koelen via de klimaatvloer en kan deze de slaapkamers op de verdieping verwarmen & koelen via ventilo-convectoren.
Een andere mogelijkheid is om een warmtepomp in combinatie met een klimaatvloer te kiezen voor het gelijkvloers en een warmtepomp lucht/water voor de slaapkamers op de verdieping.
De warmtepomp wordt meestal ook ingezet om het sanitaire warm water te produceren. Dit kan via een externe boiler (apart vat) of via een in de warmtepomp geïntegreerde boiler gaan. Omdat de temperatuur van dit water op een hogere temperatuur ( 50° - 60°) moet gebracht worden, gaat dit ten koste van het rendement. Wel kan er gekozen worden voor een groter vat om zo de temperatuur lager in te stellen voor dezelfde capaciteit. Dezelfde boiler kan ook gebruikt worden met een douchewarmtewisselaar om op die manier -bij een lagere temperatuur- dezelfde capaciteit te behouden.
Men kan ook de productie van het warmwater in de tijd beperken, zodat er alleen overdag - wanneer de zonnepanelen energie opwekken - warm water geproduceerd wordt. Omgekeerd kan de boiler bij overproductie van de zonnepaneelinstallatie fungeren als batterij door deze extra energie te gaan opslaan onder de vorm van thermische energie (warmte).
Er bestaan ook warmtepompboilers. Dit zijn boilers waar de warmtepomp in geïntegreerd zit en deze kan dan als stand-alone boiler geplaatst worden.
Hierbij dient ook steeds de juiste oplossing/combinatie op de woning en haar bewoners afgestemd worden. Onze specialisten geven ook hierin het juiste advies.